GÖBEK FlTKI Hernia Umhilicalis

    Karın içindeki bağırsak, omentum gibi organların göbek deliğinden geçerek deri altında toplanmasına göbek fıtkı denir.  Göbek deliği, göbek kordonunun (a. umbilicalis, v. umbilicalis ile urachus'un) geçmesine yarayan bir geçittir. Fötal gelişme sırasında bağırsaklar bu geçitten kolaylıkla geçerler. Doğumda ise bağırsaklar karın içine çekilir ve göbek deliği, göbek kordonu çevresinde kapanır.

Nedenleri:

    At, sığır ve domuzlarda göbek fıtkı herediter olabilir. Doğuştan (congenital) veya sonradan (edinsel) olurlar.

Edinsel fıtıklar:

• Fazla çabalama,
• Konstipasyon ıkınmaları,
• Göbek kordonunun enfeksiyonu,
• Karın fıtkında uygulanmış sentetik gref mersilen (Mesh- phalophlebitis) sonucu şekillenirler.
• Sığırlarda konjenital defektler, göbek deliğinin fazla büyük olmasıdır.
• Bazen de göbek deliği travmalarla yırtılarak karın-göbek fıtkının (hemia ventro-umbilicalis) oluşmasına neden olur.

Klinik Görünüm:

• Göbek bölgesinde farklı büyüklükte,
• Sınırlı, yumuşak, esnek, ağrısız, basınçla reddedilebilen bir şişkinlikle karakterizedir.
• Palpasyonla fıtık deliği (göbek deliği) kontrol edilebilir. Fibröz olan göbek deliği m. transversus abdominus, m. obliquus abdominus externus ve internus'ların aponeuros'ları ile tunica abdominis' den ibarettir. 
• İç fıtık kesesi peritondan, dış fıtık kesesi deriden oluşmuştur.
• Fıtıklaşan organlar, ince barsaklar (enterocele-barsak fıtkı), omentum (epiplocele-ometum fıtkı) veya her ikisi olabilir. Bir çok olgularda yapışma görülmez ve fıtık reddedilebilir.

Tanı:

• Göbek kisti ile karıştırılma olasılığı varsa da, göbek kisti göbek kordonunda olur.
• Yangı belirtileri bulunan ve tanıda kuşkuya düşülen olaylarda ince bir trokarla deneysel punksiyon yapılır.

Prognoz:

    Hayvan ne kadar genç, fıtık deliği ne kadar küçük olursa prognoz o oranda olumludur. Ender görülen boğulmuş göbek fıtıklarında prognoz olumsuzdur.

Sağaltım:

Bandaj: Küçük olan fıtıklarda fıtık reddedildikten sonra fıtık deliği üzerine uygun büyüklükte bir destek koyup uzun bir sargı ile vücuda sarmak ve tekrar fıtıklaşmayı önleyecek sürekli bir basınç yapmak yeterlidir.

Karnın, sürekli basınç altında kalması deride mortifikasyonlara ve hayvanın zayıflamasına neden olabilir.

Fıtık sargıları, gelişimini tamamlamış hayvanlar ile reddedilemeyen fıtıklarda kullanılmazlar.

İrkiltisel ve Vezikan İlaçlar Kullanılması: Küçük olan fıtık şişlikleri üzerine vezikan ilaçlar sürülür veya tuzlu su, alkol fıtkın periferinde bağdoku içine enjekte edilir. Bunlar çoğu kez yetersiz olmakla beraber sonradan operatif bir girişim gerekir. Oluşturdukları indurasyon nedeniyle operasyonu da çok güçleştirirler.

Operatif Yöntem:

Karın fıtıklarında uygulanan operatif yöntemler gibidir.

Karın Fıtkı Operasyonu:

• Genel anestezi veya extradural anestezi
• Fıtkın bulunduğu yerin zıt tarafına veya yarı sırtüstü durumunda yatırılır. 
• Fıtık deliğinin yeri ve şekli hakkında bilgi edinilir.
• Büyük hayvanlarda deri ensizyonu, fıtık deliğinin yanından yaklaşık bir el genişliği;  Küçük hayvanlarda ise; iki parmak genişliği uzaklıkta yapılır.
• Fıtıklaşan organlar meydana çıkınca kontrol edilir.
• Bir yapışma yoksa deliğe en yakın yerinden başlamak üzere fıtıklaşan organların yavaş yavaş karın boşluğunda küt bir şekilde ayırt edilmesi denenir
• Iç fıtık kesesi varsa bu dikkatle ayrılır ve organ karın boşluğuna reddedilir.
• Boşalan kesenin dar olan boyun bölümü, ligatüre edilerek alt tarafı kesilip uzaklaştırılır.
• Eğer kese geniş bir tabanla devam ediyorsa içeriğinin reddinden sonra bu da dip kısmından kesilip uzaklaştırılır.
• Fıtık deliği; ilk dikiş periton ile m. obliquııs abdominus internus'a ikinci dikiş m. obliquus abdominus externus'a, konulmak üzere kapatılır.
• Deri ipek iplikle basit şekilde dikilir.
• Sonra bölgeye kalın bir pansuman konulur, fıtık sargısı sarılır,
• Bir hafta süre ile paranteral antibiyotik uygulanır.
• Fıtık deliğinin çok geniş olduğu durumlarda sentetik grefler kullanılır.